Felka Platek i Felix Nussbaum

Ich drogi życia spotkały się w Berlinie.

Zachowało się wiele obrazów i rysunków malarza Felixa Nussbauma – te z czasów wczesnego Berlina, te, które powstały w czasie ucieczki przed nazistami we Włoszech,  ale przede wszystkim te z Brukseli. Większość wisi w Osnabrück, jego mieście rodzinnym, w Domu Felixa Nussbauma. Dzieł autorstwa jego żony Felki Platek, urodzonej w Warszawie, ocalało znacznie mniej.

Listy, dziennik, opisy – wszystkie ślady życia tej pary artystów zaginęły. Liryk i pisarz Christoph Heubner w fikcyjnym dzienniku przywraca Felce Platek i Felixowi Nussbaumowi głosy, których nie możemy już sami usłyszeć. W utworze, oboje niezależnie od siebie, opowiadają o swoim dzieciństwie i młodości spędzonych w bezpiecznej żydowskiej atmosferze w Osnabrück i w Warszawie zanim ich drogi spotkają się w Berlinie i połączą w jedną aż do chwili, gdy w 1944 znajdzie ona swój koniec w komorach gazowych Auschwitz.

Christoph Heubner z ogromnym wyczuciem wykorzystał dostępne informacje dotyczące życia obojga malarzy do stworzenia poetyckich, głęboko przenikających i wymownych scen, których siła nie pozwala nikomu pozostać wobec nich obojętnym. Dziennik został już po raz drugi zaprezentowany w formie scenicznego odczytu w siedzibie Przedstawicielstwa Dolnej Saksonii w Berlinie, tym razem w atmosferze pamięci o 27 stycznia 1945 roku. Eva-Maria Kurz i Gerd Grasse, dwoje znakomitych aktorów, swoim spokojnym sposobem odgrywania roli ponownie przywróciło życie Felce i Felixowi.

Pełna konsternacji zaduma publiczności i pytania o ślady tej pary w Berlinie. Nie ma żadnych. Chociaż: na Xantaner Straße 23 w dzielnicy Wilmersdorf wisi tablica pamiątkowa.

Od 1928 do 1932 roku w budynku, który wtedy znajdował się w tym miejscu, miał swoje atelier Felix Nussbaum. O pożarze w atelier para dowiedziała się w czasie ucieczki, we Włoszech. Podpalenie. Spłonęły wszystkie obrazy.

Jedną z ocalonych prac można oglądać do 3 kwietnia na wystawie „Sztuka Holokaustu - 100 dzieł z Miejsca Pamięci Yad Vashem” w Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie. (patrz tutaj)